پس از فروپاشی نظام جمهوری اسلامی افغانستان و تسلط دوباره طالبان بر کشور بسیاری از چهرههای کلیدی و سیاستگران دولت پیشین از کشور خارج شدند و در حال حاضر در کشورهای مختلفی زندگی میکنند.
خبرگزاری پایتخت؛ رخی از این چهرهها بارها در رسانهها ظاهر شدند و هر یک از عوامل و دلایل سقوط جمهوریت در افغانستان روایتهای مختلفی ارائه کردند.
در این میان روایتهای بسمالله محمدی، وزیر دفاع دولت پیشین، حمدالله محب، مشاور شورای امنیت و اشرفغنی، رییس جمهور پیشین کشور در رسانهها جنجال برانگیز شد و واکنشهای گسترده سیاستگران، اشخاص مطرح ملی و بینالمللی و شهروندان کشور را در پی داشت. آقای غنی در آخرین مصاحبه خود گفته بود که او آخرین کسی بود که از افغانستان خارج شده است. در ضمن آن، او انتقال پول از افغانستان توسط چرخبال را نیز تکذید کرده است. در این میان، امرالله صالح، معاون اول رییس جمهور غنی، سرور دانش معاون دوم رییس جمهور غنی و حنیف اتمر، وزیر خارجه دولت اشرف غنی در رسانهها ظاهر نشده و در مورد سقوط جمهوریت چیزی نگفتهاند.
برخی از این چهرهها در حال حاضر در کجا بسر میبرند بیشتر در این گزارش بخوانید:
فروپاشی جمهوریت؛ محمداشرف غنی کجاست؟
محمداشرف غنی، رییس جمهور پیشین افغانستان، در حال حاضر در امارات متحده عربی بسر میبرد.
غنی روز ۱۵ آگوست/۲۴ اسد، با رسیدن طالبان به دروازههای کابل، کشور را زمانی به مقصدی اعلام نشده ترک کرد. طالبان با خروج کامل نیروهای خارجی در چند هفته تقریبا تمام افغانستان را تسخیر کرده بودند. بیشتر ولایات بدون درگیری تسلیم طالبان شدند.
با انتشار خبر فرار غنی، طالبان وارد ارگ ریاست جمهوری شدند. دولت در عمل سقوط کرد. او چند روز بعد، در پیامی ویدیویی از امارات متحده عربی گفت که چون «توطئه جانی» در کمین او بود. و گفت که برای جلوگیری از خونریزی و فاجعه مجبور به ترک کشور شده است.
همچنین رییسجمهور پیشین افغانستان در نخستین گفتگوی رسانهای خود با بی بی سی پس از تسلط طالبان بر افغانستان گفت که فرار او از کشور یک تصمیم ناگهانی بود. او گفت زمانی که نیروهای امنیتی او در ارگ به او گفتند که دیگر قادر به محافظت از او و پایتخت نیستند تصمیم به خروج گرفت.
غنی طی این یک سال گفتگوی محدودی با رسانهها داشته. فقط در چند مورد خاص اعلامیههایی در صفحات اجتماعی خود منتشر کرده است.
فروپاشی جمهوریت؛ امرالله صالح کجاست؟
امرالله صالح، معاون اول رییس جمهور پیشین افغانستان پس از سقوط این کشور بدست طالبان کمتر در رسانهها حاضر شده و در مورد دلایل سقوط افغانستان اظهار نظر چندانی نکرده است.
آقای صالح بیشتر در شبکههای اجتماعی فعال است. بیشترین نوشتههای او پیرامون جبهه مقاومت به رهبری احمد مسعود و اوضاع کنونی افغانستان میچرخد. گفته میشود که او در حال حاضر در تاجیکستان زندگی میکند.
فروپاشی جمهوریت؛ سرور دانش کجاست؟
محمد سرور دانش، معاون دوم رییس جمهور پیشین افغانستان، به تاریخ ۲۸ام اگست پیامی در صفحه رسمی فیسبوک خود نشر کرد و گفت که در ترکیه به سر میبرد.
او در نخستین روزهای سقوط به همراه شماری دیگر از چهرههای سیاسی از فرودگاه کابل به ترکیه پرواز کردند.
اما اوایل ماه جنوری رسانههای نیوزیلندی گزارش دادند که این کشور به او و ۱۳ عضو خانوادهاش «پناهندگی» اعطا کرده است و آنها وارد این کشور شدهاند.
دانش نیز پس از سقوط افغانستان، گفتگوی رسانهای نداشته. همچنین در مورد ماجرای سقوط چیزی ننوشته است.
فروپاشی جمهوریت؛ حامد کرزی کجاست؟
حامد کرزی، رییس جمهوری پیشین از جمله چهرههای سیاسی اند. بعد از فرار محمداشرف غنی همچنان در کشور باقی ماند و در حال حاضر در کابل زندگی میکند.
او با آنکه طی این مدت مصاحبههای رسانهای زیادی داشته و همچنین با برخی از نمایندگان کشورهای خارجی نیز دیدار کرده اما سفر او به بیرون از افغانستان با محدودیتهایی همراه بوده است.
آقای کرزی در اوایل سال جاری میلادی گفته بود که از سفر به خارج منع شده است.
او پس از سقوط افغانستان هیچ سفر خارجی نداشته و اوایل ماه مه نیز گزارش شد که طالبان مانع سفر آقای کرزی، به امارات متحده عربی شده است. آقای کرزی قرار بود در مراسم تشییع جنازه شیخ خلیفه بن زاید آل نهیان، رییس امارات متحده عربی شرکت کند.
فروپاشی جمهوریت؛ عبدالله عبدالله کجاست؟
عبدالله عبدالله، رییس پیشین شورای صلح افغانستان نیز در حال حاضر در کابل بسر میبرد. او که بعد از سقوط حکومت پیشین در ۱۵ اوت/آگوست در کابل بود، اواخر ماه اپریل/آوریل از افغانستان خارج شد.
آقای عبدالله هدف از این سفر را دیدار خانوادهاش در هند عنوان کرده بود. خانواده او در طول سالهای گذشته در هند زندگی کرده است.
عبدالله عبدالله، به تاریخ یازدهم جون پس از یک سفر یک و نیم ماهه، به کابل بازگشت. پس از آن دیگر سفر خارجی نداشته است.
پیش از این گزارشهایی هم در خصوص حصر خانگی آقای عبدالله مطرح شده بود.
همچنین فضل هادی مسلمیار، رییس پیشین مجلس سنا و گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی نیز در کابل بسر میبرند.
فروپاشی جمهوریت؛ حمدالله محب کجاست؟
حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان همراه با اشرف غنی در روز سقوط کابل، پانزدهم آگوست/اوت سال ۲۰۲۱، با هلیکوپتر از افغانستان فرار کرد.
محب در حال حاضر در لندن زندگی میکند. وی اخیرا در گفتگو با بی بی سی گفته بود که در حال صحبت با دوستانش است. او گفته که از آنچه که در افغانستان گذشته درس بیاموزیم
او طی یک سال گذشته گفتگوی رسانهای زیادی داشته. اما خبر سخنرانی او در اواسط ماه مه در انجمن اکسفورد واکنشبرانگیز شد و اعتراضات زیادی در پی داشت.
همچنین در اواخر ماه جون رسانهها گزارش دادند که آقای محب که برای حضور در یک رویداد رسانهای وارد فرودگاه استانبول شده بود، اجازه خروج از این فرودگاه را نیافت.
فروپاشی جمهوریت؛ بسم الله محمدی کجاست؟
بسم الله محمدی، وزیر دفاع پیشین، نیز پس از سقوط افغانستان بدست طالبان از کشور خارج شد. گفته میشود که در حال حاضر در تاجیکستان بسر میبرد.
او در چهل روز پایانی پیش از سقوط وزیر دفاع شده بود. در اوایل ماه جنوری با انتشار مطلبی در روزنامه هشت صبح چاپ کابل درباره سقوط نظام جمهوری در پانزدهم آگوست نوشت و گفت:«از قصد فرار رییس جمهور چیزی نمیدانستم».
اما، اشرف غنی در مصاحبه با بیبیسی گفت: «بسمالله خان به من زنگ زد و گفت که همه چیز از هم فرو پاشیده است. این زمانی بود که من میخواستم به وزارت دفاع بروم. ۲۵ دقیقه منتظر بودم، ولی خودروها نیامدند.»
فروپاشی جمهوریت؛ احمدضیا سراج کجاست؟
احمدضیا سراج، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان در گفتگویی با بی بی سی گفته که او در زمان فرار اشرف غنی در دفتر کارش بود که از خروج اقای غنی آگاه شد. او گفت که یک شب را در فرودگاه کابل گذراندهاست. سپس به تاریخ ۱۶ام اگست توسط هواپیمای ترکیشایزلاینز از کشور خارج شد. او به ترکیه رفت و از آنجا وارد بریتانیا شد.
گفته میشود که او در حال حاضر در لندن زندگی میکند.
فروپاشی جمهوریت؛ حنیف اتمر کجاست؟
محمد حنیف اتمر، وزیر خارجه پیشین افغانستان نیز پس از سقوط نظام از این کشور خارج شد. گفته میشود که در حال حاضر در ترکیه زندگی میکند. در یک سال گذشته تلاش او برای تغییر نماینده افغانستان در سازمان ملل خبر ساز شد.
او میخواست که محمد ولی نعیمی را به عنوان جانشین غلام محمد اسحاقزی، نماینده پیشین افغانستان در این نهاد، معرفی کند که اعتراض نصیر احمد فایق را در پی داشت.
آقای فایق پس از کنارهگیری آقای اسحاقزی به عنوان جانشین او از سوی سازمان ملل پذیرفته شده بود.
فروپاشی جمهوریت؛ احمد مسعود کجاست؟
در کنار چهرههای دولت پیشین افغانستان یکی از کسانی که در یک سال اخیر به دلیل فعالیتاش خبرساز شد احمد مسعود بود.
احمد مسعود، فرزند احمدشاه مسعود، پس از سقوط کشور ابتدا به پنجشیر رفت. او «مقاومت دوم» علیه طالبان را موسوم به جبهه مقاومت ملی افغانستان ایجاد کرد. او در حال حاضر در تاجیکستان زندگیکند.
در این مدت، جبهه مقاومت توانسته که ادعای موفقیت طالبان در تامین امنیت در سراسر افغانستان را با سازماندهی حملات در بعضی از نقاط کشور از جمله در پنجشیر و اندراب به چالش بکشد.
احمد مسعود این جبهه را از بیرون از افغانستان رهبری میکند. او میگوید که دستاورد جبهه مقاومت در حدود یک سال گذشته، بیشتر از آن بوده که انتظارش میرفت.
فروپاشی جمهوریت؛ سایر چهرهها کجا هستند؟
برخی دیگر از چهرههای سیاسی نیز پس از سقوط نظام از افغانستان خارج شدند. در حال حاضر در کشورهای مختلف زندگی میکنند.
تعداد زیادی از سیاستمداران و اعضای دولت پیشین از جمله عبدالرشید دوستم، معاون اول سابق رییس جمهور و محمد محقق رهبر حزب وحدت اسلامی در ترکیه بسر میبرند.
همینطور عبدالرب رسول سیاف، رهبر حزب اتحاد اسلام، صلاحالدین ربانی رهبر جمعیت اسلامی، محمدکریم خلیلی، معاون پیشین رییس جمهور، میر رحمان رحمانی، رییس پیشین پارلمان در ترکیه هستند
محمدیونس قانونی در لندن زندگی میکند و عطامحمد نور، والی پیشین بلخ در امارات/ترکیه بسر میبرد.
همچنین خالد پاینده، وزیر اسبق مالیه در آمریکا است. نمایندگان پارلمان هم در کشورهای مختلف بسر میبرند و اخیرا برخی از آنها دوباره به کابل برگشتند.