این تحریم‌ها نه تنها روسیه را وادار به خروج از اوکراین نمی‌کنند، بلکه با افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی موجب رنج مردم سراسر جهان می‌شوند.
زمستان امسال شش میلیون خانوار در بریتانیا و مصرف‌کنندگانی در سراسر اروپا به خاطر حفظ تحریم‌ها علیه روسیه با احتمال قطع انرژی در صبح و عصر مواجه هستند. این درحالی است که اروپا روزانه حدود یک میلیارد دالر به روسیه برای هزینه‌ی گاز و نفتی که هم‌چنان مصرف می‌کند، پرداخت می‌کند. این به نظر احمقانه است. پیشنهادات اتحادیه اروپا برای توقف پرداخت‌ها با مخالفت کشورهای نزدیک به روسیه که وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی آن دارند، مواجه شده؛ مخالفتی که قابل درک است. آلمان ۱۲ درصد نفت و ۳۵ درصد گاز خود را از روسیه خریداری می‌کند که این ارقام در پولند بسیار بالاتر است.
به نظر می‌رسد اتحادیه اروپا در بروکسل نمی‌داند چه باید بکند. یک مصالحه‌ی دیپلماتیک مطرح شده است: معافیت تحریم‌ها برای واردات از طریق خط لوله که باعث می‌شود پولند و آلمان کم‌تر آسیب ببینند؛ اما روی برنامه‌ی عملی هیچ توافقی صورت نگرفته است. دلیل واقعی این است که بحث‌ها بر سر سلاح تحریم به لفاظی‌های خود بزرگ‌پندارانه تقلیل یافته‌اند. قرار است این سلاح، دولت خارجی را وادار کند تا برخی از سیاست‌های غیرقابل قبول خود را تغییر دهد. چنین چیزی به ندرت اتفاق می‌افتد و در مورد روسیه آشکارا با شکست مواجه شده است. توجیه‌گران اکنون ادعا می‌کنند که تحریم‌ها صرفا عاملی بازدارنده هستند و هدف از آن‌ها تأثیرگذاری در میان‌مدت و بلندمدت است. از آن‌جایی که جنگ در اوکراین وارد دور تازه‌ای شده است، این مدت در واقع می‌تواند بسیار طولانی باشد.
شاید تحریم‌ها به اعتبار روسیه آسیب رسانده باشد، اما افزایش ۷۰ درصدی قیمت جهانی گاز صرفا تراز پرداخت‌ها به این کشور را بالا برده است. به گفته‌ی بانک مرکزی، مازاد تجاری حساب جاری آن اکنون بیش از سه برابرِ پیش از تهاجم است. در عین حال، کشورهای اروپای غربی و مرکزی به وضوح به خاطر تحریم‌هایی که خودشان اعمال کرده‌است، آسیب دیده‌اند.
بیهوده است انتظار داشته باشیم که پولند از انرژی چشم‌پوشی کند و همان‌طور که خودش می‌گوید، اقتصاد خود را به «بمب هسته‌ای» تبدیل کند، بدون این‌که هدف یا جدول زمانی مشخصی در پیش باشد. ویژگی بد تحریم‌ها این است که به آسانی رفع نمی‌شوند. روزهای بدتری در راه است. واکنش روسیه به تحریم‌ها تهدید به قطع گاز اروپا و افزایش بیشتر قیمت‌ها به نفع این کشور بوده است. این کشور در حال حاضر بنادر دریای سیاه را که از آن‌جا در شرایط عادی میلیون‌ها تُن غلات اوکراینی به کشورهای مختلف جهان ارسال می‌شد، مسدود کرده است. این محاصره باعث افزایش ۴۸ درصدی قیمت غلات نسبت به سال ۲۰۱۹ شده که در نتیجه‌ی آن بازارها به‌ویژه در سراسر افریقا دچار بحران عمیق شده‌اند. این به نوبه‌ی خود ارزش صادرات عظیم غلات خود روسیه را افزایش داده است. روسیه پیشنهاد کرده که در صورت برداشته‌شدن تحریم‌ها، محاصره را لغو کند. هرچند معنای این پیشنهاد این است که این موضوع قابل حل‌وفصل است، اما غرب نمی‌تواند چشم خود را بر پیامدهای ناخواسته‌ی جنگ تحریمی خود ببندد.
ناتو در عدم تشدید جنگ در اوکراین و تبدیل آن به درگیری در سراسر اروپا بسیار دقیق عمل کرده است. تحریم‌ها فاقد چنین ظرافتی هستند. میلیون‌ها انسان بی‌گناه در سراسر اروپا و دور از سواحل در نتیجه‌ی افزایش قیمت مواد غذایی و انرژی آسیب خواهند دید. خطوط تأمین مختل شده است. پیوندهای تجاری در حال از بین رفتن است و قربانیان اکثرا فقرا هستند. بدیهی است که هدف این تحریم‌ها، یعنی واداشتن روسیه به خروج نیروهایش از اوکراین محقق نشده است. کمک‌های نظامی در این زمینه بسیار مؤثرتر بوده است؛ اما آسیبی که به باقی اروپا و جهان خارج وارد شده اکنون به وضوح قابل لمس است. اتحادیه اروپا باید کمک به اوکراین در این جنگ را ادامه دهد و تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه را لغو کند. تحریم اقتصادی گل به خودی و ظلمی بی‌معنا است.
اطلاعات روز
نویسنده: سیمون جنکینز
